Trong hành trình trưởng thành, để xay dựng tính kiên trì cho trẻ là một trong những phẩm chất quan trọng nhất quyết định sự thành công sau này. Trẻ có tính kiên trì sẽ biết nỗ lực đến cùng, không dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn và có khả năng vượt qua thử thách tốt hơn.

Tuy vậy, kiên trì không phải là tính cách bẩm sinh. Đây là kỹ năng và phẩm chất có thể rèn luyện được thông qua môi trường sống, sự hướng dẫn của cha mẹ và những trải nghiệm hằng ngày.

Bài viết này sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ vai trò của kiên trì, lý do cần rèn cho trẻ từ sớm và gợi ý những việc làm thiết thực để nuôi dưỡng phẩm chất quý báu này từng ngày.

Vì sao tính kiên trì lại quan trọng đối với sự phát triển của trẻ?

Xây dựng tính kiên trì cho trẻ không phải là việc lớn lao, mà hoàn toàn có thể bắt đầu từ những hành động nhỏ nhưng đều đặn.

Giúp trẻ đạt được mục tiêu trong học tập và cuộc sống

Trẻ kiên trì sẽ không dễ bị nản lòng khi gặp khó khăn. Con biết rằng để đạt được mục tiêu, cần có thời gian, sự cố gắng và tinh thần vượt qua thử thách. Tính kiên trì giúp trẻ:

• Hoàn thành bài tập dù gặp khó
• Không bỏ giữa chừng khi học một kỹ năng mới
• Tự tin hơn mỗi khi vượt qua một thử thách

Kiên trì xây dựng khả năng tự lập

Trẻ có tính kiên trì thường chủ động hơn trong cuộc sống. Con biết tự mình giải quyết vấn đề, biết thử lại khi chưa thành công và không trông chờ hoàn toàn vào cha mẹ.

Góp phần hình thành tư duy tích cực

Trẻ kiên trì sẽ học được rằng:
Thất bại không phải là kết thúc – mà là cơ hội để bắt đầu tốt hơn.

Đây là tư duy giúp con vượt qua áp lực học tập, thích ứng tốt hơn với những thay đổi và khó khăn trong cuộc sống sau này.

Là nền tảng cho sự thành công khi trưởng thành

Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng thành công không chỉ đến từ tài năng, mà phụ thuộc rất nhiều vào sự kiên trì và khả năng theo đuổi mục tiêu lâu dài.

Tính kiên trì hình thành như thế nào ở trẻ?

Thông qua hành vi được lặp lại

Khi trẻ thường xuyên thực hiện một hành động đến khi hoàn thành, con sẽ dần hình thành thói quen không bỏ cuộc.

Thông qua môi trường giáo dục

Trẻ được sống trong môi trường mà cha mẹ kiên nhẫn, biết khích lệ, ít khi phê bình gay gắt sẽ có xu hướng kiên trì hơn.

Thông qua việc trải nghiệm thất bại

Trẻ nào cũng sẽ thất bại. Điều quan trọng là cách cha mẹ phản ứng:

• Nếu cha mẹ làm hộ, trẻ mất động lực tự cố gắng.
• Nếu cha mẹ động viên, trẻ sẽ học cách đứng dậy và thử lại.

Thông qua sự quan sát và bắt chước

Trẻ học từ cha mẹ. Khi trẻ thấy bố mẹ làm việc đến cùng, không bỏ dở giữa chừng, con sẽ hình thành thói quen tương tự.

Những việc nhỏ hằng ngày giúp xây dựng tính kiên trì cho trẻ

Dưới đây là những hoạt động đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để cha mẹ có thể áp dụng mỗi ngày.

Giao việc nhà phù hợp với độ tuổi

Việc nhà là môi trường lý tưởng để rèn tính kiên trì.
Trẻ từ 3 tuổi đã có thể làm quen với:

• Tự cất đồ chơi
• Gấp chăn đơn giản
• Đặt quần áo vào giỏ
• Lau bàn

Trẻ từ 6 tuổi trở lên có thể:

• Quét nhà, lau nhà
• Tưới cây
• Phụ bố mẹ dọn dẹp bếp

Những công việc nhỏ giúp trẻ học được:

• Làm việc đến cùng
• Chịu trách nhiệm với nhiệm vụ được giao
• Tính tổ chức và kỷ luật

Khuyến khích trẻ hoàn thành một nhiệm vụ trước khi chuyển sang nhiệm vụ khác

Trong thời đại công nghệ, trẻ dễ bị phân tâm và bỏ dở khi có quá nhiều kích thích. Cha mẹ hãy dạy trẻ nguyên tắc:

Đã bắt đầu thì phải hoàn thành.

Ví dụ:

• Đang tô màu thì phải tô xong một trang
• Đang xếp hình thì xếp xong mô hình đã chọn
• Đang làm bài tập thì làm xong rồi mới được chơi

Việc hoàn thành từng nhiệm vụ nhỏ giúp trẻ hiểu giá trị của sự nỗ lực.

Đọc sách mỗi ngày – một cách rèn kiên trì hiệu quả

Đọc sách là hoạt động đòi hỏi tập trung và sự bền bỉ. Cha mẹ nên:

• Đặt mục tiêu đọc 10–15 phút mỗi ngày
• Tăng thời gian theo độ tuổi
• Chọn sách phù hợp sở thích của trẻ

Việc duy trì thói quen đọc sách giúp trẻ rèn luyện:

• Tính tập trung
• Khả năng ngồi yên
• Sự kiên nhẫn theo dõi nội dung đến cuối

Để trẻ tự giải quyết vấn đề thay vì làm giúp

Khi trẻ gặp khó khăn, phản xạ tự nhiên của cha mẹ là giúp con ngay lập tức. Tuy nhiên, điều này làm giảm khả năng kiên trì của trẻ.

Hãy để trẻ:

• Tự tìm cách mở nắp hộp
• Tự buộc dây giày
• Tự tháo lắp đồ chơi

Hãy chỉ hỗ trợ khi trẻ quá bế tắc, và chỉ hỗ trợ một phần, không làm thay toàn bộ.

Rèn kỹ năng thông qua trò chơi

Các trò chơi đơn giản cũng có thể dạy trẻ kiên trì:

• Lego, xếp hình
• Ghép tranh
• Vẽ tranh theo mẫu
• Các trò chơi vận động có mục tiêu

Những trò chơi này buộc trẻ phải tập trung, thử đi thử lại và kiên trì đến khi hoàn thành.

Khen ngợi nỗ lực thay vì kết quả

Đây là nguyên tắc vàng giúp trẻ phát triển nội lực.
Hãy nói:

• “Con đã cố gắng rất nhiều, mẹ tự hào lắm.”
• “Con làm tiếp đi, mẹ tin con làm được.”
• “Con đã kiên trì hơn hôm qua rồi!”

Tránh khen kiểu:

• “Con giỏi quá!”
• “Con xuất sắc hơn các bạn!”

Khen nỗ lực giúp trẻ hiểu rằng quá trình mới là điều quan trọng.

Cho trẻ tiếp xúc với những thử thách nhỏ

Hãy tạo ra những thử thách phù hợp:

• Hoàn thành một bức tranh trong 10 phút
• Tập đi xe đạp 15 phút mỗi chiều
• Tập viết đẹp mỗi ngày 1 trang

Mỗi thử thách nhỏ đem lại cảm giác thành công, giúp trẻ tự tin và kiên trì hơn

Hạn chế can thiệp khi trẻ gặp thất bại

Khi trẻ ngã, làm sai hoặc thất bại, cha mẹ không nên:

• La mắng
• Chê bai
• Làm thay

Thay vào đó:

• Trấn an trẻ
• Giúp trẻ bình tĩnh lại
• Khuyến khích thử lại

Đó là cách hình thành tinh thần không bỏ cuộc.

Làm gương cho trẻ

Cha mẹ là hình ảnh gần gũi và rõ ràng nhất để trẻ noi theo. Khi cha mẹ:

• Kiên trì với công việc
• Không bỏ dở giữa chừng
• Giữ lời hứa
• Sống có kỷ luật

Trẻ sẽ học được đức tính này một cách tự nhiên.

Những sai lầm khiến trẻ thiếu kiên trì mà cha mẹ thường mắc phải

Làm thay trẻ quá nhiều

Vô tình khiến trẻ không có cơ hội rèn luyện.

Quá nóng vội, thiếu kiên nhẫn

Nếu cha mẹ nói “Nhanh lên!” quá nhiều, trẻ sẽ mất động lực.

Kỳ vọng quá cao

Đặt mục tiêu vượt quá khả năng sẽ khiến trẻ bỏ cuộc.

So sánh trẻ với người khác

Làm trẻ tự ti và dễ nản lòng.

Khi nào trẻ thực sự có tính kiên trì?

Trẻ có tính kiên trì khi con:

• Không bỏ dở giữa chừng
• Biết thử lại khi thất bại
• Có thể tập trung vào một việc lâu hơn
• Hoàn thành nhiệm vụ được giao
• Không dễ bị phân tâm
• Tin vào khả năng của chính mình

Kiên trì là quá trình dài, không thể ép buộc. Điều quan trọng là trẻ tiến bộ từng ngày.

Kết luận: Kiên trì được xây từ những việc nhỏ, đều đặn mỗi ngày

Tính kiên trì là chìa khóa vàng giúp trẻ phát triển vững vàng và tự tin hơn trong cuộc sống. Rèn luyện kiên trì không cần đến những bài học phức tạp mà bắt đầu từ những điều rất bình dị: làm việc nhà, đọc sách, chơi xếp hình, hoàn thành nhiệm vụ nhỏ, hay đơn giản là tự buộc dây giày.

Kiên trì không đến từ thành công ngay lập tức mà đến từ hành trình nỗ lực không ngừng của trẻ – và sự đồng hành bền bỉ của cha mẹ. Hãy để VietUp Academy đồng hành cùng bạn trong hành trình cùng con lớn khôn.